РУБРИКА «ЭРТКЕН ҮЕГЕ ХҮНДҮТКЕЛ-БИЛЕ, КЕЛИР ҮЕЖЕ БҮЗҮРЕЛ-БИЛЕ!…»
|ОЮН ПОЛЯ
Поля угбайның иезин Долгар, адазын Чизепей, дуңмаларын Семен, Василий база Кенден кылдыр тыва эки турачыларның хууда учет карточказында бижээн. Шынында ону хакас уктуг Степанида Еремеевна Уроякова дээр бот иениң 1915 чылда Чаа-Хөлге сурастап божаан уруу. 1920 чылдарда Степанида азы тываларның адаары-биле алырга Долгар Таңдының Доора-Хадыңга чурттай берген.
Чээрби чылдарның ортан үезинде ТАР МВД чериниң ажылдакчызы. Оюн Чизепейниң ажылының аайы-биле Кызылга чурттай бергеннер. Оюн Чизепей биле Долгарның чуртталгазындан Василий болгаш Кенден олар төрүттүнген. Оюн Поля Кызылдың каттышкан школазын дооскаш, Улан-Удэниң ажылчын факультединиң (рабфактың) бухгалтерия салбырын өөренип дооскаш, Кызылдың алгы заводунуң санакчы бухгалтеринге, Үлетпүр-тудуг яамызының черинге бухгалтерлеп ажылдап тургаш эки туразы-биле Ада-чурттуң Улуг дайынынче аъттанган.Оюн Поляның дугайында Үлетпүр-тудуг яамызының кыска характеристиказында мындыг одуруглар бар. «Поля Оюн Чизепей уруу албан-хаакчыт, Тываның Араттың Революстуг Намының кежигүнүнге кандидат. Үлетпүр-тудуг яамызының системазында санакчылап, сөөлгү чылдарда бухгалтерлеп ажылдап турган. Чурумнуг, дыңнангыр. Орус дылды эки билир. Эки ажылы дээш каш удаа шаңнаткан.
Тываның аъттыг шеригжи эки турачы эскадронунуң үшкү взводунуң санитар-инструктору Оюн Поля үениң байдалы-биле бедик культурлуг, хөй-ниитичи, ырлаарынга кончуг ынак чораан. Ол баштайгы тулчуушкундан эгелээш, тыва эки турачыларның дайын чорудулгазын соксаткыже санитар хүлээлгезин күүседип, өрттенип, хуюкталып турар дайын шөлүнге чеже дайынчыга баштайгы дузаны көргүспээн, чеже дайынчыны от шугумундан үндүрбээн дээр. Ооң маадырлыг чоруун Совет Чазак «Эрес-дидим чорук дээш» деп медаль-биле үнелээн.
Тайбың үеде Поля угбайны Уроякова Полина Чизепеевна дээр. Ол гвардейжи хевин безин солувайн КГБ органынга ажылдай берген. Күрүнениң айыыл чок чоруун камгалаар бо органга хөй чылдарда ажылдап чорааш, бежен чылдарның төнчүзүнде төрүттүнген чери Чаа-Хөлге мөчээн.
Михаил Сундуй. «Эки турачы аъттыг эскадрон», 1989 чыл
#Культуратувы #Тува #Тыва #нацархивтува #100лет #история #ТНР #Тыва_100